کربلای 3

کربلای 3

کربلای ۳

تاریخ عملیات: ۱۱ شهريور ۱۳۶۵
تعداد مشاهده: ۳۰۹۳
نام عملیات: کربلای 3
زمان عملیات: 1365/6/11
مکان عملیات: شمال اسکله العمیه و البکر و بندر فاو، و غرب خورعبدالله و بوبیان
رمز عملیات: حسبنا‌الله و نعم‌الوکیل
ارگان عمل‌کننده: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
هدف عملیات: تصرف و انهدام دو اسکله العمیه و البکر

ایده انجام عملیات نظامی در دریا-پس از عدم‌موفقیت عملیات والفجر مقدماتی- با سفر دریایی فرماندهان یگان‌های زمینی سپاه پاسداران و بررسی وضعیت تعرض به منافع عراق در شمال خلیج‌فارس طرح شد. این امر موجب شد که فرماندهان لشگرها و تیپ‌ها به آموزش یگان‌های خود جهت عملیات در آب بپردازند.
بر همین اساس، به موازات آماده‌سازی یگان‌ها برای عملیات در هور، اندیشه عملیات در دریا علیه منافع عراق بارور شد و در نتیجه مأموریت تعرض به اسکله‌های نفتی العمیه و البکر به نیروی دریایی سپاه پاسداران(قرارگاه نوح) واگذار گردید.
به‌منظور انجام عملیات ایذایی و محدود، طراحی جهت حمله به اسکله الامیه عراق در خلیج‌فارس تصویب و اجرای این مأموریت به نیروی دریایی سپاه واگذار شد و یکی از یگان‌های با تجربه نیروی زمینی سپاه از لشگر 14 امام حسین(ع)، برای انجام این عملیات، به قرارگاه نوح مأمور گردید و در ساعت 30/1 دقیقه بامداد روز سه شنبه 1365/6/11، با رمز مقدس حسبنا‌الله و نعم‌الوکیل آغاز شد.
اهداف عملیات:
انگیزه اصلی عملیات تصرف و انهدام دو اسکله العمیه و البکر بود. در کنار هدف اصلی، اهداف دیگری نیز دنبال می‌شد که عبارت بودند از:
- تکمیل عملیات والفجر 8 با ساقط کردن مهم‌ترین پایگاه دریایی دشمن و کوتاه کردن دست او از شمال خلیج‌فارس.
- ایجاد فضا و منطقه سالم دریایی برای کشتیرانی.
- اجرای یک عملیات دریایی و نشان دادن حضور مقتدرانه نیروی دریایی سپاه در خلیج‌فارس.
منطقه عملیات:
دو اسکله نفتی، الامیه و البکر در آب‌های خلیج‌فارس و در جنوب‌شرقی رأس‌البیشه با فاصله 12 کیلومتر از یکدیگر، در یک راستا-نسبت به خط شمال- واقع شده‌اند. سواحل جمهوری اسلامی، در شمال این اسکله‌ها و بندر فاو، خورعبدالله و بوبیان نیز در غرب آن قرار دارند. محل تعبیه این سکوها، نقطه تلاقی آب‌های اروندرود و خورعبدالله با خلیج‌فارس است. عمق آب در اطراف این اسکله‌ها در حال مد، 34 متر و در حالت جزر، بین 30 تا 31 متر است.
فاصله این دو سکو تا مواضع خودی(در نهر قاسمیه)، به ترتیب، 25 و35 کیلومتر است و طی مسافت میان این اسکله‌ها تا ام‌القصر، 3 ساعت به طول می‌انجامد.
سکوهای البکر و الامیه، قبل از شروع جنگ، از عمده‌ترین محل‌های صدور نفت عراق بودند که کشتی‌های بزرگ با تناژ بیش از 300 هزار تن، با پهلو گرفتن در کنار این سکوها، بارگیری می‌کردند و به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص این دو اسکله(عمیق بودن آب در این منطقه و ...) یک سوم نفت عراق از این منطقه صادر می شد.
علاوه بر این، با قرار گرفتن این دو اسکله بر سر راه ام‌القصر و بندر بصره، کشتی‌های بازرگانی عراق، در کنار آن‌ها لنگر می‌انداختند و پس از فرا رسیدن موعد تخلیه و یا بارگیری، راهی بنادر مذکور می‌شدند. با شروع جنگ و تلاش عراق برای افزایش صدور نفت، فعالیت این سکوها زیاد و در نتیجه، به صورت یکی از اهداف مورد حمله ایران درآمد.
با وجود همه موانع و مشکلات موجود، تصرف سکوها-به دلیل اهمیت این منطقه برای جمهوری اسلامی مزایای زیر را در بر داشت:
ارزش سیاسی:
تصرف این دو اسکله، تسلط بر شمال خلیج‌فارس را به دنبال داشت. و لازم به یادآوری است بعد از عملیات والفجر 8-که جمهوری اسلامی اعلام کرد بر شمال خلیج‌فارس مسلط شده است- عراق تعدادی خبرنگار و فیلمبردار به روی اسکله‌ها آورده بود، تا بدین‌وسیله نشان دهد که هنوز این منطقه، دارای فعالیت است. هم‌چنین این عملیات مقارن با تشکیل کنفرانس سران غیرمتعهدها در حراره بود و لذا قبل از این‌که آن را عملیات نظامی صرف محسوب کنیم، می‌بایستی به‌عنوان یک عملیات سیاسی نظامی قلمداد کرد.
زمینه‌سازی برای تصرف و تهدید ام‌القصر:
با گذشتن امکانات وسیعی روی اسکله‌ها، رفتن به‌سوی ام‌القصر به راحتی انجام می‌گرفت. از طرف دیگر، نیروهای خودی می‌توانستند، روزها در این منطقه مستقر و شب‌ها جهت انجام عملیات، به‌سوی بوبیان حرکت و مجدداً به این منطقه باز گردند.
استعداد دشمن:
ترکیب قوای دشمن روی هر یک از سکوها، شامل یک گروهان تقویت شده از تیپ 440 دریایی بود. گردان 4، حفاظت ازسکوی العمیه و گردان 1، حفاظت از سکوی البکر را برعهده داشت.
قوای خودی:
هدایت و فرماندهی عملیات برعهده قرارگاه نوح(ع) بود که جهت اجرای عملیات یگان‌های زیر را تحت‌امر داشت:
- لشگر 14 امام حسین(ع) با 2 گردان احتیاط.
- دو ناو تیپ 14 کوثر و 13 امیرالمؤمنین(ع) به‌عنوان پشتیبان عملیات.
طرح عملیات:
براساس طرح مانور عملیات، دو ناو تیپ کوثر و امیرالمؤمنین(ع) باید دهانه خورعبدالله را برای جلوگیری از پشتیبانی نیروهای دشمن مستقر روی اسکله‌ها مسدود می‌کردند. نیروهای غواص لشگر امام حسین(ع) نیز توسط قایق به نقطه رهایی انتقال می‌یافتند و سپس با تاریک شدن آسمان، از سه محور به‌سوی اسکله العمیه روانه شده و آن را تصرف می‌کردند. آن‌گاه، نیروهای سوار بر شناور وارد عملیات شده و روی اسکله مستقر می‌شدند. در صورت امکان، اسکله البکر نیز باید مورد هجوم قرار می‌گرفت.
شرح عملیات:
حدود ساعت 21 مورخ 1365/6/10 نیروهای غواص به سمت هدف حرکت کردند؛ لیکن به دلیل مشکلاتی هم‌چون مغایرت جهت وزش باد با جهت حرکت غواص‌ها، قطع تماس آنان با فرماندهی و نیروهای پشتیبانی و ... موجب تأخیر در رسیدن به هدف تعیین شده گردید.
حدود ساعت 4 بامداد نیروهای غواص محور راست موفق شدند به سمت چپ اسکله العمیه رسیده و خود را به بالای اسکله و روی پَد هلی‌کوپتر برسانند و با محرز شدن درگیری روی اسکله، رمز عملیات(حسبناالله و نعم الوکیل) توسط فرماندهی قرارگاه قرائت شد. نیروها به سرعت عملیات پاکسازی پَد و آماده کردن محل برای ورود دیگر نیروها را انجام دهند.
در ساعت 05:30 یکی از گروهان‌های سوار شناور به اسکله رسید و متقابلاً دشمن نیز که سمت راست اسکله را در اختیار داشت، به‌سوی قایق های این گروهان شلیک کرد و همین امر موجب شد فشار وارد بر غواص‌های مستقر در اسکله کاهش یابد.
با روشن شدن آسمان، نیروهای غواص محورهای دیگر موقعیت خود را یافته و به طرف اسکله حرکت کردند. به این ترتیب، حدود ساعت 8 صبح اسکله العمیه به‌طورکامل به‌تصرف درآمد. سپس، اسکله البکر مطابق طرح به آتش کشیده شد.
نخستین فشار دشمن به العمیه در ساعت 10 با پرتاب یک موشک آغاز شد و به‌دنبال آن نیروی هوایی عراق به بمباران منطقه پرداخت. پرتاب موشک‌های دوربرد تا به هنگام شب نیز ادامه یافت؛ به‌گونه‌ای که تا صبح روز دوم عملیات، چهار فروند دیگر به‌سوی اسکله شلیک شد. هم‌چنین، دشمن توانست حوالی نیمه‌شب 8 فروند شناور خود را به طرف اسکله بیاورد.

با فرارسیدن روشنایی روز دوم عملیات، هواپیمای دشمن در منطقه حضور یافته و اسکله را بمباران کردند. سپس، ناوچه‌های عراقی آرایش گرفته و با حمایت هلی‌کوپترها به سمت اسکله پیشروی کردند. فشار روی نیروهای خودی هر لحظه بیشتر می‌شد و بدیهی بود که بدون عملیات پشتیبانی و تکمیلی-که انجام آن به دلایلی صورت نگرفت- عملیات می‌بایست در همین حد ایذایی خاتمه یافته و نیروها منطقه را ترک کنند. به همین دلیل نیروها عقب نشستند و نزدیک ظهر اسکله العمیه در حالی‌که تأسیسات و تجهیزات آن کاملاً منهدم شده بود، مجدداً به تصرف دشمن درآمد.

نتایج عملیات:

تلفات و ضایعات وارده به دشمن در این عملیات به شرح ذیل می‌باشد:
- کشته شدن 63 نفر.
- به اسارت درآمدن بیش از 100 نفر.
- ساقط شدن دو هواپیمای جنگنده.
- انهدام یک ناوچه.
- انهدام 15 قبضه ضدهوایی و 2 دستگاه رادار.
- به غنیمت درآمدن 4 دستگاه رادار.